Lakier czy olej na podłogę?

Odpowiedni gatunek drewna, idealna wilgotność parkietu oraz podłoża, właściwie dobrany klej czy preparat gruntujący, dodatkowo prawidłowo wykonany montaż, to elementy wpływające na walor estetyczny oraz trwałość drewnianej podłogi, dzięki zwróceniu uwagi na te sprawy, drewniana podłoga przez cały okres jej użytkowania będzie swobodnie pracowała i oddychała, drugą istotną rzeczą będzie wybranie właściwego sposobu zabezpieczenia drewna m.in. przed uszkodzeniami mechanicznymi. Lakier bądź olej, to ostatni element wykonania podłogi, dwie-trzy warstwy lakieru nakłada się na uprzednio położoną warstwę lakieru podkładowego, zaś olej nakładamy w dwóch-trzech warstwach. Co będzie lepsze?

Lakier.

Podstawową i niezaprzeczalną zaletą lakieru na podłodze jest bardzo łatwa, nie zabierająca wiele czasu pielęgnacja, wszystko dzięki jednorodnej, gładkiej tafli lakieru, podłogę myjemy za pomocą ogólnodostępnych preparatów czyszczących do podłóg drewnianych, lakier nadaje podłodze twardą i lśniącą powłokę, trudną do pobrudzenia. Zawartość z lakierze utwardzaczy (także w lakierze wodnym), jest dodatkowym wyznacznikiem twardości podłogi, co nie jest bez znaczenia dla uszkodzeń mechanicznych, lakier z dobrej półki posiada znakomitą odporność na uszkodzenia, zarysowania czy wilgoć, jest też elastyczny. Do niedawna lakier kojarzył się z przykrym zapachem podczas lakierowania i toksycznością oparów, jednak dotyczy to tylko lakieru rozpuszczalnikowego (chemicznego), natomiast wodny, dzięki dzisiejszemu postępowi technologicznemu jest tak samo wytrzymały, nadaje naturalny wygląd podłodze, jest bezzapachowy i całkowicie nieszkodliwy, dlatego nazywamy go ekologicznym. Lakier możemy kupić matowy, półmatowy czy w połysku, chcąc uzyskać podłogę na ultra wysoki połysk zapomnijmy o oleju, uzyskamy to wyłącznie przy lakierze, jednak rozpuszczalnikowym, nie wodnym, ponadto lakier rozpuszczalnikowy mocniej podkreśli rysunek i kolor drewna, lakier wodny natomiast ujednolica całą powierzchnię podłogi. Chcąc osiągnąć maksymalnie naturalny wygląd podłogi (jak jest w przypadku zastosowania oleju), możemy kupić dostępne dziś lakiery tzw. niewidzialne (wodne), są matowe, trudno tu dojrzeć powłokę lakieru, idealnie zachowują strukturę i rysunek drewna, a tak samo dobrze zabezpieczają podłogę, jak inne lakiery. Chcąc zmienić kolor podłogi, na surowe drewno przed lakierowaniem nakłada się barwiącą bejcę w rozmaitych kolorach, może być np. kremowa, popielata, cynamonowa czy w wielu odcieniach brązu. Lakier chroni przed wilgocią, ale tylko do pewnego stopnia, szczególnie niekorzystne na polakierowaną podłogę jest działanie wilgoci od podłoża, w pomieszczeniu wilgotnym, jakim jest łazienka, czyli permanentnie narażonym na popryskanie wodą drewnianej podłogi, zdecydowanie nie jest zalecany, tu sprawdzi się tylko olej, lakier nie zapewnia tak jak olej, swobodnej pracy drewna, które w wilgotnym pomieszczeniu może się odkształcić, lakier zatyka pory drewna i podłoga nie oddycha. Wadą lakierowanej podłogi będzie niemożność miejscowego naprawienia większego uszkodzenia (zarysowania, wgniecenia), tak, aby reperacja nie była widoczna, przy podłodze olejowanej jest to osiągalne, zmatowiona powłoka lakieru i głębsze rysy w drewnie wymagają cyklinowania całego pomieszczenia i zeszlifowania całości lakieru oraz ułamka milimetra (bądź więcej) podłogi i położenie nowej warstwy lakieru, jest to typowa renowacja podłogi lakierowanej, olej można nakładać bez końca, tylko co trzy lata należy go zmyć specjalnym zmywaczem. Pomimo, że chodzić można na drugi dzień (a nawet parę godzin) po lakierowaniu, to podłoga może być swobodnie użytkowana (przestawianie mebli, krzeseł) po kilku dniach od nałożenia ostatniej warstwy lakieru, tj. po całkowitym jego utwardzeniu, za to olej całkowicie wysycha do 24 godzin i nie musi się utwardzać.

Olej.

Zaletą oleju jest uwydatnienie koloru i struktury drewna, szczególnie matowy olej potrafi efektownie ożywić drewnianą podłogę, której powierzchnia będzie cieplejsza i naturalna w dotyku, niż przy zastosowaniu lakieru. Ponadto olej głęboko wnika w strukturę drewna, co lepiej od lakieru zabezpiecza drewno przed wilgocią czy substancjami osłabiającymi żywotność drewna, olej chroni też przed zagnieżdżaniem się pleśni lub grzybów, wniknie we wszystkie pory drewna, jednak ich nie zatykając, a deska będzie mogła bez przeszkód oddychać, olej wnikając w strukturę drewna chroni je także od środka. Olej nie wydziela też nieprzyjemnego zapachu, jak lakier rozpuszczalnikowy, schnie też szybciej zarówno od lakieru rozpuszczalnikowego oraz wodnego. Do wyboru mamy olej bezbarwny oraz całą gamę olejów koloryzujących, transparentny podkreśli naturalny kolor podłogi, będzie dobry do każdego gatunku drewna (najlepszy do jasnego), biały delikatnie rozbieli podłogę, nada efekt posrebrzenia czy postarzenia (najefektowniej na jesionie, brzozie bądź klonie), a ciemny (m.in. barwa orzecha, wiśni) wydobędzie szczególnie układ słojów i strukturę drewna, najlepiej zastosować go na drewno egzotyczne czy dąb. Olej może być matowy (olej naturalny) lub z aksamitnym połyskiem (olej z dodatkiem płynnego wosku), lub utwardzony promieniami UV, jeśli kupiliśmy parkiet egzotyczny, to ładniej będzie wyglądał, gdy go zabezpieczymy olejem, nie zaś lakierem, olej doskonale wygląda też na rodzimych szlachetnych gatunkach drewna, jak jesion czy dąb. Olejowana podłoga nie elektryzuje się, ponieważ jest antystatyczna, jest przyjazna dla alergików, nie absorbując kurzu, powierzchnia podłogi po wyschnięciu oleju nigdy nie jest śliska, wręcz przeciwnie. Niewątpliwą zaletą olejowanej podłogi jest to, że jakiekolwiek zarysowania, jakie powstały na jej powierzchni będą mniej widoczne, niż na powierzchni polakierowanej, a ponadto bez większego problemu powstałe uszkodzenie (głębsza rysa, wgniecenie) można naprawić i nie będzie widać miejsca reperacji, co jest wykluczone w przypadku parkietu lakierowanego, ta zaleta jest rekompensatą za to, że olej w żaden sposób nie zabezpiecza drewna nawet przed najmniejszymi uszkodzeniami mechanicznymi jego powierzchni, w przeciwieństwie do twardego i elastycznego lakieru. Cóż, ale nie ma produktu bez wad, olejowana podłoga wymaga dokładnej i systematycznej pielęgnacji, tj. bardziej absorbującego i trudniejszego mycia (niż podłogi lakierowanej) specjalnymi środkami do takiej podłogi czy umiejętnego nakładania co jakiś czas oleju, jako warstwy konserwującej i impregnującej. Renowacja podłogi olejowanej naturalnie zajmuje dużo mniej czasu, niż podłogi lakierowanej (tu potrzebne jest uprzednie cyklinowanie), jednak przez cały okres użytkowania podłogi, zabieg olejowania trzeba powtarzać wiele razy, czego w ogóle nie musimy robić przy lakierze. Pierwsze pół roku co miesiąc powinno się czyścić podłogę nietanimi preparatami, polega to na wcieraniu i następnie polerowaniu, co trzy lata podłogę olejowaną należy przemyć specjalnym zmywaczem, nałożyć olej i wypolerować tarczową maszyną. Poza tym olejowana podłoga szybciej się pobrudzi niż podłoga z gładkim lakierem. Jeszcze jedna uwaga: olej bardziej niż lakier podkreśli wszelkie niedoskonałości podłogi, pod olej surowa jeszcze podłoga musi być perfekcyjnie wyszlifowana.

Co więc wybrać?

Jak widzimy zarówno lakier jak i olej ma oczywiste zalety i wady, w zasadzie to od naszych preferencji, rodzaju drewna czy konkretnego pomieszczenia i warunków w nim panujących zależeć będzie, co zastosujemy. Jeśli kochamy naturalny wygląd drewna, cenimy tylko naturalne produkty i nie przejmujemy się o wiele bardziej wymagającą pielęgnacją takiej podłogi, to wybierzemy olej, natomiast chcąc zapewnić sobie ogromną wygodę w pielęgnacji czy wykończenie powierzchni podłogi w połysku lub półmacie, to nie możemy wybrać niczego innego jak lakieru i to najlepiej wodnego (wodorozcieńczalnego), czyli nie śmierdzącego, nie wydzielającego szkodliwych oparów. Zdecydowaną przewagę wśród naszych wyborów mają lakiery, bo je znamy, są wygodne w użytkowaniu, olej jest mało popularny, choć z roku na rok zdobywający nowych zwolenników, nota bene, zanim wynaleziono lakier, olej przez stulecia był jedynym i sprawdzonym sposobem impregnacji drewnianych podłóg. Niska popularność oleju może wynikać z niedoinformowania, konserwatyzmu i pewnych przyzwyczajeń, to tak, jak w przypadku lakierów, gdyż do dziś wielu uważa, że tylko lakier rozpuszczalnikowy jest najwytrzymalszy, co jest nieprawdą, wodny jest dziś tak samo mocny a doskonalszy, bo nietrujący, ekologiczny. Sporo osób uważa, że olej spowoduje, że podłoga będzie tłusta i śliska, co też jest mitem, jest to tylko wspaniały impregnat do drewna, aczkolwiek wymagający umiejętnego nakładania, faktem jest, że olej jest bardziej uniwersalny niż lakier, do zastosowania w każdym pomieszczeniu (nawet na zewnętrzny taras) i na prawie każdy gatunek drewna (prócz gatunków zawierających węglan wapnia lub krzemionkę, np. doussie). Lakier zaś powinien być dostosowany do rodzaju pomieszczenia, gatunku drewna, ale w zamian kapitalnie zabezpiecza drewno przed uszkodzeniami mechanicznymi, jest super łatwy w pielęgnacji, nie wymaga tylu zabiegów w czasie użytkowania, co olej. Olejowana podłoga, to jednak przejaw rozpowszechniania zdrowego stylu życia, to prawda, że stąpamy wówczas po prawdziwym drewnie, nie oddzielonym warstwą, choć ekologicznego (jeśli wodnego), ale jednak lakieru, takie zabezpieczenie jest w pełni naturalne, gwarantuje nam piękną, choć wymagającą starannych i pieczołowitych zabiegów pielęgnacyjnych, ale naturalną podłogę, lakier zaś, to po prostu wygoda.

Zainteresuj się także publikacjami:

Jaki lakier na które drewno?

Jaki lakier do parkietu?

Opracowanie: Wojciech Gośliński
Data publikacji: 26.05.2013